میلگرد ساده یکی از اصلی‌ترین مصالح در پروژه‌های ساختمانی، صنعتی و عمرانی است که در بسیاری از سازه‌ها به کار می‌رود. این نوع میلگرد برخلاف میلگردهای آجدار، سطحی صاف و بدون برجستگی دارد و برای کاربردهایی استفاده می‌شود که نیازی به چسبندگی زیاد به بتن نیست. در این مقاله، به بررسی کامل انواع میلگرد ساده، ویژگی‌ها، کاربردها، جدول وزن، تفاوت با میلگرد آجدار و نکات مهم هنگام خرید خواهیم پرداخت.
میلگرد ساده چیست؟
میلگرد ساده (Plain Rebar) نوعی فولاد تقویت‌کننده است که به شکل میله‌ای صاف تولید می‌شود. این میلگرد هیچ‌گونه آج، برآمدگی یا دندانه‌ای روی سطح خود ندارد، در نتیجه چسبندگی آن به بتن نسبت به میلگرد آجدار کمتر است. میلگرد ساده معمولاً در پروژه‌هایی به کار می‌رود که نیروهای کششی زیادی به آن وارد نمی‌شود یا چسبندگی زیاد به بتن اهمیت ندارد.
ویژگی‌های فیزیکی میلگرد ساده
- سطح صاف و براق
- قابلیت خم‌کاری بالا
- مقاومت کششی کمتر نسبت به میلگرد آجدار
- در قطرهای مختلف از ۶ تا ۲۵ میلی‌متر موجود است
جدول وزن میلگرد ساده بر اساس قطر
در جدول زیر وزن هر شاخه ۱۲ متری از میلگرد ساده با توجه به قطر آن درج شده است. این جدول به مهندسان و خریداران کمک می‌کند تا برآورد دقیقی از وزن و هزینه پروژه داشته باشند.
| قطر میلگرد (میلی‌متر) | وزن تقریبی هر شاخه ۱۲ متری (کیلوگرم) |
|---|---|
| ۶ | ۲.۶۶ |
| ۸ | ۴.۷۱ |
| ۱۰ | ۷.۴۰ |
| ۱۲ | ۱۰.۶۶ |
| ۱۴ | ۱۴.۵۲ |
| ۱۶ | ۱۸.۹۵ |
| ۱۸ | ۲۴.۰۱ |
| ۲۰ | ۲۹.۶۳ |
| ۲۲ | ۳۵.۸۰ |
| ۲۵ | ۴۶.۳۰ |
انواع میلگرد ساده بر اساس جنس فولاد
میلگردهای ساده ممکن است با انواع مختلف فولاد تولید شوند که هریک ویژگی‌های مکانیکی خاص خود را دارند:
- میلگرد ST37: فولاد نرم با تنش تسلیم پایین، بسیار انعطاف‌پذیر، مناسب برای ساخت خاموت.
- میلگرد ST52: فولاد نیمه‌سخت با مقاومت بالاتر نسبت به ST37، مناسب برای سازه‌های سبک صنعتی.
- میلگرد A1: نوع رایج در ایران، سطح کاملاً صاف و قابل استفاده در بخش‌هایی از سازه که به چسبندگی بالا نیاز ندارند.
انواع میلگرد ساده از نظر سایز
میلگردهای ساده در قطرهای مختلف تولید می‌شوند. هر سایز کاربرد خاص خود را دارد. به‌طور معمول، سایزهای ۶ تا ۱۲ میلی‌متر برای خاموت‌سازی و سایزهای ۱۴ تا ۲۵ میلی‌متر برای اجزای ساختاری سبک استفاده می‌شوند.
کاربردهای رایج میلگرد ساده
میلگرد ساده به دلیل شکل‌پذیری و قابلیت خم‌کاری بالا در بخش‌های مختلف صنعت ساختمان‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از مهم‌ترین کاربردهای آن در خاموت‌هاست که نقش تقویت‌کننده در ستون‌ها و تیرها را بر عهده دارند. همچنین به عنوان آرماتور حرارتی در سقف تیرچه‌بلوک به کار می‌رود تا از بروز ترک‌های ناشی از تغییرات دمایی جلوگیری کند. استفاده از میلگرد ساده در تولید قطعات پیش‌ساخته بتنی نیز بسیار رایج است، چرا که به استحکام و دوام این قطعات کمک می‌کند.
علاوه بر حوزه سازه‌ای، این نوع میلگرد در پروژه‌های سبک‌تر نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. در ساخت سازه‌های فلزی سبک و بخش‌هایی که فشار بالایی بر آن‌ها وارد نمی‌شود، میلگرد ساده انتخابی مناسب به شمار می‌رود. همچنین در صنعت آهنگری و تولیدات فلزی، از آن برای ساخت نرده، حفاظ، در و پنجره استفاده می‌شود؛ جایی که نیاز به ترکیب مقاومت مکانیکی مطلوب و شکل‌پذیری آسان وجود دارد.
تفاوت میلگرد ساده و آجدار
| ویژگی | میلگرد ساده | میلگرد آجدار |
|---|---|---|
| سطح | صاف و بدون برآمدگی | دارای آج و برجستگی |
| چسبندگی به بتن | کم | زیاد |
| مقاومت کششی | پایین‌تر | بالاتر |
| قابلیت خم‌کاری | زیاد | کمتر |
| کاربرد | خاموت، سازه‌های سبک | سازه‌های اصلی و باربر |
مزایای استفاده از میلگرد ساده
- سهولت در برش و خم‌کاری
- مناسب برای استفاده در بتن‌های غیرسازه‌ای
- در دسترس بودن در بازار
- قیمت میلگرد ساده بسیار مناسب تر است نسبت به میلگرد آجدار
معایب میلگرد ساده
- چسبندگی ضعیف‌تر به بتن
- عدم کارایی در پروژه‌های باربر یا مقاوم‌سازی
- نیاز به جوش یا گره برای تثبیت بهتر در بتن
در خرید میلگرد ساده باید به بررسی استاندارد ملی و برند کارخانه تولیدکننده، مقایسه وزن واقعی با جدول اشتال، اطمینان از نوع فولاد (A1، ST37، ST52) و دریافت فاکتور رسمی و تطابق مشخصات فنی با نمونه تحویلی دقت نمود.
جمع‌بندی
میلگرد ساده یکی از مهم‌ترین عناصر در ساخت‌وساز سبک است که در مواردی مثل ساخت خاموت، نرده، آرماتور حرارتی، قطعات پیش‌ساخته و پروژه‌های صنعتی کاربرد دارد. آشنایی با انواع، مشخصات، استانداردها و جدول وزن آن می‌تواند در تصمیم‌گیری بهتر خریداران و مهندسان تأثیر زیادی داشته باشد. با شناخت تفاوت آن با میلگرد آجدار، می‌توان انتخاب درستی در پروژه‌های مختلف داشت.
برای خرید موفق، حتماً به گواهی کیفیت، وزن واقعی و استاندارد محصول توجه ویژه داشته باشید.
